29 maart 2018

Adviseur Dorpshuizen Jaap de Knegt zag aantal dorpshuizen alleen maar groeien

Jaap de Knegt was al bekend met de wereld van de dorpshuizen in Friesland toen hij in 2005 naar Noord-Holland verhuisde. Sindsdien was Jaap elf jaar lang voor Platform Dorpshuizen Noord-Holland (PDNH) hét gezicht van de gemeenschapshuizen op het platteland. In 2017 en tot nu, vervulde Jaap deze rol bij Dorpswerk Noord-Holland.

Jaap de Knegt_verkleind

Van Texel tot het Gooi

Jaap: “Mijn taak was om besturen te adviseren over alles aangaande bestuur en beheer. Dat deed ik telefonisch, via de mail of door op bezoek te gaan. Van Texel tot het Gooi, ik ben in heel veel dorpshuizen op bezoek geweest. Daarnaast organiseerde ik themabijeenkomsten, gaf informatie via de website of nieuwsbrief, hield de online Vraagbaak voor dorpshuizen bij. Ook heel boeiend en leuk was het ondersteunen van het bestuur van, eerst PDNH en daarna van Dorpswerk Noord-Holland. Samen met collega's in andere provincies bespraken we trends, ideeën en kansen voor alle dorpshuizen in Nederland

Regeling Groot onderhoud dorpshuizen

Jaap: “In mijn beginjaren kwam ik bij veel dorpshuizen die te maken hadden met achterstallig groot onderhoud. Nadat dit in 2007 bij de provincie aanhangig was gemaakt kwam er een goede subsidieregeling. Mijn rol was om dorpshuizen te begeleiden bij het opstellen van hun plan en subsidieaanvraag. Dat was onder andere zo leuk werk omdat ik met veel besturen kennis heb kunnen maken. De regeling heeft ook goed gewerkt, veel dorpshuizen waren hier echt mee geholpen. Er is toen (2007-2009) echt een grote slag geslagen.”

Van verhuren naar zelf programmeren

De rolopvatting over besturen van een dorpshuis heeft Jaap zien veranderen. Jaap: “De aandacht van de besturen is verschoven van enkel het gebouw onderhouden, de ‘stenen’, naar ook zelf actief bezig zijn met de programmering. Besturen hebben natuurlijk al heel lang te maken met de gevolgen van de vergrijzing en de individualisering. Verenigingen, van oudsher de belangrijkste doelgroep van het dorpshuis en dragers van dorpsactiviteiten, hebben te maken met krimpend ledenaantal of heffen zich zelfs op. Dat heeft natuurlijk direct gevolgen: dalende inkomsten. Maar op den duur kan het ook de functie van dorpshuizen, 'huiskamer van het dorp zijn', in gevaar brengen. Je ziet nu dat besturen het bedienen van de bewoners met activiteiten en voorzieningen niet meer helemaal aan de verenigingen overlaten. Veel besturen gaan zelf activiteiten programmeren. Daarmee vernieuwen ze hun functie, ik vind dat een goede ontwikkeling." 

Participatiesamenleving

Een andere belangrijke verandering is dat veel gemeenten de financiële ondersteuning van dorpshuizen heeft teruggeschroefd. Steeds meer gemeenten stootten het eigendom van het gebouw af. Maar ook andere vormen van ondersteuning sneuvelden. Bijvoorbeeld rechtstreekse subsidie voor de exploitatie van het dorpshuis of het groot onderhoud, dat zijn uitzonderingen. Maar ook op subsidies aan verenigingen die daarmee de huur betaalden is bezuinigd. De lokale overheid kan niet meer voor alles verantwoordelijk zijn. De 'participatiesamenleving': besturen begrijpen de ontwikkeling en pakken dit, voor zover ik het zie, moedig op. Al blijven er natuurlijk ook gemeenten die echt te weinig voor dorpshuizen over hebben.”

Positief naar de toekomst

Op de vraag hoe Jaap de toekomst voor de dorpshuizen ziet, zegt hij: “Positief. Als dorpshuisbesturen mee gaan met de tijd en van elkaar blijven leren, dan moet het toch goed komen? In de jaren dat ik adviseur was zijn er wel dorpshuizen bijgekomen, maar niet verdwenen. Dat zegt wel wat. Ik heb daarom veel bewondering voor alle vrijwilligers die zo actief zijn in de dorpshuizen en vond het een oprecht genoegen om met ze in gesprek te zijn. Mijn opvolger Cees Kooy gun ik net zoveel mooie momenten als ik in de afgelopen jaren gehad heb!”

Op 25 april, na de algemene vergadering, kunt u Jaap persoonlijk gedag zeggen

 

Lees ook: Toekomstbestendige dorpshuizen (april 2018)

Dorpswerk NH op Facebook  Dorpswerk NH Twitter  Dorpswerk NH Youtube  Dorpswerk NH LinkedIn