'Dorpswerk, mensenwerk en maatwerk'
Op 31 mei 2023 nam onze voorzitter Kees Sietsema deel aan een bijeenkomst in Haarlem met de onderhandelaars voor een nieuwe coalitie.
Aan de 12 deelnemers bij het thema Economie en Leefbaarheid* was gevraagd in een pitch van maximaal 3 minuten ideeën en aanbevelingen in te brengen. Dit was de inbreng van Kees Sietsema namens Dorpswerk:
Dorpswerk, Mensenwerk en Maatwerk
"Dorpswerk Noord-Holland is een vereniging en behartigt de belangen van haar leden. Dit zijn georganiseerde bewoners in dorpsraden en dorpshuizen. Samen met onze leden vertegenwoordigen wij ca. 400.000 inwoners van Noord-Holland. Wij faciliteren uitwisseling van kennis en ervaring, ontwikkelen projecten én zijn de spreekbuis van het collectief.
"Wij richten ons onder andere op het bestendigen en verhogen van de leefbaarheid in dorpskernen in de provincie Noord-Holland en daarom wil ik mijn pitch hieraan aandacht besteden. Het gaat om ondersteunen van initiatieven van georganiseerde burgers, bewoners; en om het agenderen van zaken, nieuwe ontwikkelingen waarmee de inwoners van kleine kernen kunnen worden geconfronteerd.
"Bij het bevorderen van de leefbaarheid op het platteland kan mijn inziens de provincie Noord-Holland een belangrijke rol spelen. Maar daarvoor is het van belang om eerst de goede voorwaarden te scheppen. Daarom deel ik graag een set van aanbevelingen met U."
Aanbevelingen
- Maak op heldere wijze zichtbaar waar de provincie wel en waar zij niet over gaat. Dat kan bijvoorbeeld via een handleiding, een duidelijke brochure, of een audiovisueel product (animatie, filmpje) op sociale media, etc.
- Maak duidelijk waar burgers terecht kunnen als ze hun weg in de wereld van de provincie (bestuur, politiek, uitvoering) zoeken. Stel bijvoorbeeld gidsen aan, die georganiseerde burgers-initiatieven helpen.
- Ga waar mogelijk uit van gelijkwaardige partnerrollen. Dit vraagt van besluitvormers en beleidsmakers een gedragsverandering, want alleen dan is co-creatie een optie.
- Investeer in langjarige trajecten, zorg voor continuïteit, zodat er zekerheid en duidelijkheid is voor alle betrokkenen.
- Blijf weg van algemene regels, ga uit van maatwerk. De uitdagingen van heel veel dorpen zijn vergelijkbaar, maar de oplossingen zijn geenszins identiek.
- Ga bij woningbouw - in kleine kernen zijn voldoende betaalbare, toegankelijke woningen vaak cruciaal voor de leefbaarheid - uit van het principe van de Omgevingswet dat de definitie van mogelijkheden afhankelijk is van de situatie. Op de ene locatie is de oplossing vijftien kleine huurunits en op de andere verdichting van de dorpslinten.
- Neem bij elk besluit dat wordt voorbereid standaard in het advies mee wat de invloed van het besluit is voor de leefbaarheid. Dit geldt niet alleen voor het platteland, maar ook voor de verstedelijkte gebieden.
- Benoem en agendeer een aantal belangrijke thema's samen met Dorpswerk Noord-Holland en haar achterban; en werk in co-creatie deze thema's uit als projecten. Bijvoorbeeld 'Het dorpshuis van de toekomst' dat plaats biedt aan activiteiten met en voor jongeren, aan nieuwe Nederlanders, ouderen. Dit kan ook voor thema's als Omgevingswet in de praktijk, Energietransitie, Stikstof problematiek, Verkeersveiligheid.
- Geef Dorpswerk Noord-Holland meer financiële armslag. Geef ons de ruimte om georganiseerde dorpsbewoners, dorpsraden en besturen van dorpshuizen zo te ondersteunen dat degenen die dit willen gelijkwaardige gesprekspartners kunnen zijn, in gesprek met bestuurders van gemeente en provincie. Ook via leren van elkaar, uitwisseling van best practices en succesfactoren.
Kortom, zie Dorpswerk en onze achterban als representanten van mensenwerk en maatwerk. En juist daaraan is grote behoefte als we zeggen 'We werken aan Leefbaarheid en sociale cohesie in buurten, wijken, dorpen en op het platteland'.
Ik dank u voor uw aandacht.
Kees Sietsema
voorzitter Dorpswerk Noord-Holland
* Over de term leefbaarheid
Lees dit adviesrapport dat door de Tweede Kamer werd aangevraagd: "Leefbaarheid op het platteland: uiteenlopen van idylles en werkelijkheden. Een literatuuronderzoek naar wat we denken te begrijpen van leefbaarheid op het platteland." WUR, december 2022.
Artikel geplaatst op 1 juni 2023.
