Niet afwachten tot de gemeente langskomt met haar Omgevingsvisie maar zelf aan de slag gaan met een eigen dorpsvisie. Dat is het idee van het project Toekomstplan voor dorp en dorpsraad, klaar voor de Omgevingswet. Dit project, waarbij dorpsraden advies en ondersteuning krijgen bij het maken van een eigen dorpsvisie of leefbaarheidsplan, loopt door tot zomer 2024.

Stand van zaken  

Waarom maken dorpsraden een eigen toekomstvisie? Welke dorpen zijn recent aan de slag gegaan en hoe staat het ermee? Procesbegeleider Renske Keur geeft een stand van zaken.

Begeleiding bij het maken van een leefbaarheidsplan heeft bij Dorpswerk al een lange traditie, vele dorpen maken hier melding van op hun website. Voorbeelden zien we onder andere bij de dorpsraden van Egmond-Binnen, Zwaagdijk-West, Marken, Spanbroek-Opmeer.  Meer recent zijn de afgeronde kernvisies van Opperdoes en Kolhorn. (Scroll naar kopje Voorbeelden op pagina Dorpsplan).

Waarom een dorpsvisie? 

Het maken van een dorpsvisie kost tijd en energie maar levert ook veel op.

Allereerst geeft de visie richting aan je werk. Er komt dagelijks van alles op je af. Met een dorpsvisie kun je beter besluiten wat je wel en niet oppakt. En dit vervolgens ook aan iedereen uit te leggen. Zo houd je focus op de hoofdzaken en geef je duidelijk aan de buitenwereld aan welke rol je als dorpsraad speelt.

De visie helpt je ook om resultaten te boeken. Of zoals de dorpsraad van Zwaagdijk-West aangeeft: 'Voor ieder belangrijk onderwerp is een werkgroep ingesteld. Bij elke bijeenkomst werden de resultaten per werkgroep besproken. Zo bleef elk onderwerp actueel en onder de aandacht totdat er een resultaat was geboekt. Dat wil niet zeggen dat alle wensen gerealiseerd zijn, maar er is wel veel bereikt.’

Met een eigen dorpsvisie die ook duidelijk is gecommuniceerd naar de gemeente is de kans groter dat de gemeente rekening met je houdt. De Omgevingswet die per 1 januari 2024 ingaat, schrijft ook voor dat de gemeente bij haar plannen veel meer betrokkenen vooraf moet informeren, betrekken, raadplegen, enzovoort.

Maatwerk 

In onder andere de dorpen Middelie, Zuiderwoude, Abbenes en Hensbroek zijn de dorpsraden nog druk bezig met het maken van een dorps- of kernvisie.

De ervaring leert dat in elk dorp het proces anders gaat, het is maatwerk. Waar de ene dorpsraad met gemak bewoners weet te enthousiasmeren om mee te doen kost het een andere dorpsraad moeite informatie op te halen bij de inwoners. Het ene dorp moet alles zelf doen, bij het andere dorp is ook de gemeente actief betrokken. Zo neemt de gemeente Medemblik bijvoorbeeld de vormgeving van het product, de kernvisie op zich. Dat levert een mooi boekje op voor Opperdoes en voor de andere dorpen in gemeente Medemblik waar ook een kernvisie gemaakt is door de dorpsraad.

Starten met een peiling

Er zijn ook veel raakvlakken. De meeste dorpsraden starten met een peiling, een enquête. Dat raad ik ook altijd aan. Je weet als dorpsraad wel zo ongeveer wat er speelt in het dorp maar het is altijd goed om te peilen wat de inwoners benoemen aan onderwerpen, uitdagingen en problemen. Mogelijk rolt er iets uit waar jullie nog niet aan hebben gedacht.

Zie een enquête uitzetten ook als een mooi communicatiemoment, laat je inwoners weten wie je bent, waarom je een dorpsvisie wil maken en hoe je bewoners erbij betrekt. Zo geef je iedereen de mogelijkheid om mee te doen.

Thema's 

Ook bij de uitwerking van de verschillende thema’s wil je zo veel mogelijk bewoners betrekken. Het is een goede aanleiding om meer bewoners actief te krijgen. Niet iedereen wil in een dorpsraad zitten maar wel in bijvoorbeeld een werkgroep Verkeersveiligheid.

Bas van Eerden, voorzitter van de dorpsraad Abbenes: "We hebben geen apart bijeenkomst voor de dorpsvisie georganiseerd. Daar was te weinig animo voor en het kost ons ook gewoon veel tijd om dit te organiseren. Maar we hebben wel een enquête uitgezet en twee keer bewoners op onze jaarlijkse Algemene Ledenvergadering laten meedenken.' De resultaten staan in een flyer. Bas van Eerden: 'Die flyer gebruiken we naar onze bewoners maar ook in de communicatie naar gemeente Haarlemmermeer en het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. In de flyer omschrijven we waar we voor staan, onze visie en de kernonderwerpen in het kort. Ondertussen werken we aan een uitgebreide versie.'

Schrijfproces  

De dorpsraad van Hensbroek zit in de eindfase: Voorzitter Terry Zwagerman: 'We willen de dorpsvisie deze zomer afronden. We hebben inmiddels een paar bewoners bereid gevonden om mee te schrijven.'

Ook de dorpsraad van Middelie is nog druk bezig met het schrijven van de visie. Voorzitter Femke Mulier: 'We hebben een enquête uitgezet en verschillende themabijeenkomsten georganiseerd. Het schrijven van teksten hebben we verdeeld: alle bestuursleden van de dorpsraad hebben een hoofdstuk aangeleverd. Het valt nog niet mee om daar een samenhangende tekst van te maken'. Ze is blij met de hulp van Dorpswerk Noord-Holland die de concept-visie heeft gelezen en tips heeft gegeven om verder te komen.

Willen jullie een dorpsvisie maken?

Dorpswerk Noord-Holland wil jullie graag verder helpen met het starten van een traject voor een dorpsvisie, leefbaarheidsplan of kernvisie. Neem contact op via:

E-mail: renskekeur@dorpswerknh.nl

[ afbeelding flyer dorpsvisie Abbenes ]

Artikel geplaatst op 23 mei 2023.